Als wethouder met duurzaamheid in de portefeuille heeft Mike de energietransitie stevig in zijn pakket. De betrokkenheid bij RES NOB is dus geen bijzaak, maar een vanzelfsprekend onderdeel van zijn werk. Inmiddels is hij lid van de regiegroep van de vernieuwde organisatie. Die doorstart was volgens hem broodnodig. 

“We kwamen op een punt dat het niet meer werkte zoals het zou moeten. Er was behoefte aan een andere manier van organiseren. Daarom zijn we toen op zoek gegaan naar hoe we het weer goed werkend konden krijgen. Toen dat eenmaal duidelijk was, waren er nieuwe opgaven, en daarvoor heb je ook een nieuwe organisatiestructuur nodig.” 

Verbonden

Samenwerking is wat hem betreft geen vrijblijvende keuze. “We zijn aan elkaar verbonden. Als één partij niet levert, stokt het proces voor iedereen. Dat is ingewikkeld, maar ook de kracht van deze regio. Iedereen zet z’n schouders eronder, dat zie ik echt.” 

Bestuurlijk gaat het goed. Maar achter die laag ligt een andere realiteit. “Gemeenteraden kijken bijvoorbeeld logischerwijs naar hun eigen inwoners. Dat maakt het moeilijker voor ze om over gemeentegrenzen heen te denken. Terwijl we daar in de regio nu juist niet omheen kunnen.” 

Gezamenlijke afspraken 

Een extra uitdaging zit in de verschillen tussen gemeenten. Waar de een volop bezig is met opwek, besparing of warmtenetten, kent de ander een wat andere snelheid. “Soms kunnen koplopers het gevoel krijgen dat zij de kar trekken voor de rest. Maar: iedereen heeft ingestemd met het Regionaal Energiebod. Dus we moeten het echt met elkaar doen.” En er wordt veel gedaan. Mike is trots op wat er al bereikt is. “Onze doelstelling was 11% energiebesparing. We staan nu op 21%, dat is aanzienlijk en een heel mooi gezamenlijk resultaat.”  

Windenergie

Tegelijk is het werk niet zonder weerstand. Vooral rondom windenergie lopen de spanningen soms op. “Dat blijft lastig. Mensen maken zich zorgen, en dat begrijp ik. Je weegt het algemeen belang af tegen het individuele belang en dat schuurt. Tegelijkertijd moeten we ook dóór. We hebben een flinke achterstand in te halen als regio én als land als je kijkt naar internationale afspraken.”  

Toch is hij ook trots op wat de gemeente ‘s-Hertogenbosch wel al bereikt heeft. “We hebben het eerste zonneveld opgeleverd, zijn ver in de warmtetransitie, en we hebben een eigen warmtebedrijf opgericht. Dat zijn geen kleine stappen. Ook de Duurzame Polder is een vergevorderd project voor een windpark, waarvan de milieueffecten nog worden onderzocht.” 

Energie moet niet achteraf geregeld worden 

Een ander punt waar hij zich hard voor maakt: het energiesysteem moet geen sluitpost zijn. “Te vaak zie je nog dat energie ‘erbij’ wordt geregeld, nádat de plannen voor bijvoorbeeld woningbouw er al liggen. Maar dan loop je vast, omdat aansluiting op het elektriciteitsnet niet mogelijk is vanwege netcongestie.” 

De oplossing? Slimmer samenwerken. “We moeten zorgen dat energiecollega’s vanaf het begin betrokken zijn. Dus niet denken: we hebben woningen nodig, en o ja, waar zit de aansluiting? Dat vraagt om beter huiswerk van gemeenten zelf. Daar is echt nog winst te behalen.” 

De Energiesysteemverkenning noemt hij een waardevol instrument. “Het helpt om integraal te kijken naar bodem, water en energie. Wat kan waar? En wat kan dus niet? Dat helpt om realistische keuzes te maken.” 

Wees eerlijk over de nadelen 

Tot slot pleit Mike voor eerlijkheid in het publieke debat. “Zonneparken en windmolens zijn niet perfect. Ze hebben impact. Dat geldt ook voor olie en gas – alleen zijn we dat gewend. Duurzame opwekking is niet pijnloos, wél de oplossing. We moeten dat beter uitleggen, ook om het draagvlak te behouden.” 

Zijn droom voor de toekomst? Die is ogenschijnlijk eenvoudig: “Dat we onze doelen halen.” Hij lacht: “Klinkt saai, hè? Maar dat is het absoluut niet. Het is ongelooflijk ambitieus. En als we daar komen, dan kan ik later zeggen: we hebben het gedaan. Voor onszelf, en voor de generatie na ons.”